Spis treści
Nova Mikołowska to innowacyjny projekt mieszkaniowy zaprojektowany przez pracownię UCEES, który wzbogaca historyczną zabudowę centrum Katowic. Osiedle harmonijnie łączy dynamiczny charakter śródmieścia z otwartą przestrzenią, umożliwiającą swobodne przemieszczanie się mieszkańcom oraz użytkownikom miasta.
Nagrody i wyróżnienia
Projekt zdobył Nagrodę Roku SARP 2024 w kategorii budynek wielorodzinny za racjonalne i ekonomiczne kształtowanie zespołu mieszkaniowego. Dodatkowo otrzymał wyróżnienie w 30. edycji konkursu „Architektura Roku Województwa Śląskiego 2024”, co potwierdza jego wysoką wartość architektoniczną oraz urbanistyczną.
Lokalizacja i kontekst historyczny
Osiedle Nova Mikołowska powstało w obrębie Starych Katowic, w kwartale wyznaczonym ulicami Raciborską, Strzelecką i Mikołowską. Historia tej przestrzeni sięga początków XX wieku, kiedy to obszar ten widniał na mapach jako trójkątny kwartał zabudowy. Na przestrzeni lat teren ten ulegał degradacji, a po wyburzeniu budynków przez długi czas pozostawał niezagospodarowany. Nowa inwestycja tchnęła w tę przestrzeń drugie życie, przywracając jej miejski charakter i nadając funkcjonalność odpowiadającą współczesnym standardom mieszkalnym.
Przemyślana koncepcja urbanistyczna
W samym sercu metamorfozy Katowic, pomiędzy Dworcem Głównym a Parkiem Kościuszki, powstało osiedle, które idealnie wpisuje się w kontekst dynamicznie rozwijającego się śródmieścia. Architekt Marek Szpinda, współwłaściciel UCEES, podkreśla, że celem projektu było stworzenie miejsca, które nie tylko uzupełnia brakującą tkankę miasta, ale również wzbogaca ją o nowoczesne rozwiązania. Z kolei architekt Piotr Uherek zwraca uwagę na ideę przestrzeni otwartej, sprzyjającej integracji mieszkańców oraz zapewniającej swobodny przepływ ludzi przez przestrzeń publiczną.
Układ urbanistyczny i architektura
Nova Mikołowska to zespół dwóch budynków mieszkalnych oraz trzeciego, niewielkiego budynku dobudowanego do istniejącej kamienicy. Budynki zaprojektowano w formie sub-kwartałów, na rzucie litery „U” oraz „pięciokąta”, z centralnym dziedzińcem. Przemyślana kompozycja przestrzenna umożliwia zachowanie otwartego charakteru osiedla, eliminując konieczność stosowania ogrodzeń. Kreowanie miejskiej zabudowy w oparciu o historyczne pierzeje sprawia, że nowoczesna architektura harmonijnie współistnieje z sąsiednimi budynkami, tworząc jednolitą i elegancką tkankę urbanistyczną.
Zobacz również:
Otwartość przestrzenna i wizualna lekkość
Projektanci przyjęli zasadę otwartości przestrzennej, którą zrealizowano poprzez liczne podcienia oraz prześwity w formie bram prowadzących do wnętrza dziedzińców. Dzięki temu uzyskano liczne perspektywy widokowe, zarówno w bliskim planie, jak i w dalszych kadrach, np. w kierunku górującej w sąsiedztwie wieży kościoła Apostołów Piotra i Pawła. Dodatkowo architektura budynków nawiązuje do skali sąsiednich zabudowań, uzupełniając istniejącą strukturę miejską i nadając jej spójność. Zabiegi takie jak cofnięcia elewacji czy różnicowanie wysokości poszczególnych brył sprawiają, że całość jest dynamiczna i atrakcyjna wizualnie.
Materiały elewacyjne i detal architektoniczny
Fasady osiedla zostały starannie zaprojektowane tak, aby odpowiadać różnym funkcjom przestrzeni. Zewnętrzne elewacje, skierowane ku ulicom, są bardziej dynamiczne i wyraziste, nawiązując do charakteru miejskiego życia. Z kolei wnętrza dziedzińców cechuje harmonia i porządek, co sprzyja poczuciu spokoju wśród mieszkańców. Materiałem dominującym na elewacjach jest szara cegła, która łączy nowoczesność z odniesieniami do kontekstu historycznego. Dodatkowe białe akcenty rozświetlają przestrzenie wewnętrzne, dodając im lekkości. W kompozycji detalu architektonicznego zastosowano również beton architektoniczny, który pojawia się w elementach małej architektury, a także szarą stolarkę okienną i metalowe balustrady, podkreślające nowoczesny charakter budynków.
Zieleń i przestrzenie rekreacyjne
Zieleń miejska odgrywa kluczową rolę w projekcie Nova Mikołowska. Współpraca z pracownią Architektura Krajobrazu LandArch zaowocowała stworzeniem przemyślanych przestrzeni rekreacyjnych. W klinie ul. Strzeleckiej powstał zielony skwer, który nawiązuje do charakteru śródmiejskich przestrzeni publicznych. Pozostałe obszary między budynkami wypełniono roślinnością, w tym donicami, rabatami i alejkami. Mała architektura oraz meble miejskie dodatkowo wzbogacają przestrzeń, zapewniając jej funkcjonalność oraz estetykę.
Dostępność i funkcjonalność
Dostępność dla wszystkich użytkowników była kluczowym aspektem projektu. Pomimo różnic wysokości terenu sięgających nawet 6 metrów, projektanci zadbali o to, by wszystkie funkcje osiedla były w pełni dostępne dla osób z niepełnosprawnościami, bez konieczności stosowania wind czy platform. Dzięki starannemu zaplanowaniu układu przestrzennego i zastosowaniu elementów takich jak pochylne dojścia, każda część osiedla pozostaje wygodna i bezpieczna dla wszystkich użytkowników.
Nova Mikołowska to inwestycja, która nie tylko wypełnia pustkę w urbanistycznej strukturze Katowic, ale także wnosi wartość dodaną poprzez swoje przemyślane rozwiązania architektoniczne i społeczne. Projekt jest doskonałym przykładem nowoczesnej, otwartej zabudowy, która łączy historyczne dziedzictwo miasta z nowoczesnym podejściem do przestrzeni publicznych.
Autorzy projektu: Arch. Marek Szpinda, arch. Antoni Banaś, arch. Piotr Uherek
Współpraca autorska: arch. Małgorzata Trojnar
Inwestor: Activ Investment
Powierzchnia użytkowa: 16 547 m²
Liczba mieszkań: 353
Liczba lokali usługowych: 20
